Het verleden is alom aanwezig. In het publieke debat regent het historische vergelijkingen en verwijzingen. Nederland zou een tolerant verleden hebben en een joods-christelijke identiteit. Politici laten zich afbeelden als Che Guevara of Michiel de Ruyter. Er zou behoefte zijn aan een patriottische lente, en in het parlement wordt Cicero geciteerd in het Latijn.
Dat vraagt om een reactie van historici. Hoewel velen van ons onderzoek doen naar thema’s met een actuele lading, verdwijnen onze Engelstalige artikelen achter een hoge betaalmuur, onbereikbaar voor het gros van de samenleving. Te vaak verwordt ‘kennisbenutting’ (valorisatie) van vernieuwend historisch onderzoek tot een obligaat artikeltje in de krant. We zijn – door tijdsgebrek en publicatiedwang – slecht in staat structureel de discussie aan te gaan en verbinding te leggen met de buitenwereld. We blijven als beroepshistorici te vaak aan de zijlijn staan van het publieke debat, terwijl historische kennis hieraan juist een cruciale bijdrage kan leveren. We willen historici oproepen met ons de strijd aan te gaan en het publieke debat te domineren met datgene waar we goed in en trots op zijn: goed gefundeerd historisch onderzoek.
Maar daarmee is de kous niet af! Ook binnen de muren van de universiteiten is verandering nodig. Want wat zegt het over de slagkracht van onze beroepsgroep als maatschappelijke vragen over dekolonisatie en slavernij pas na lange tijd terechte aandacht krijgen? Wat zegt het dat andere actuele onderwerpen – zoals het klimaat of het reilen en zeilen van het Nederlandse internationale bedrijfsleven – blijven liggen? Daarnaast sluiten onze werkvloeren, collegezalen en curricula niet goed aan op de hedendaagse Nederlandse maatschappij. Geschiedenisfaculteiten zijn lang nog niet zo divers als de Nederlandse samenleving. Het is niet voor niets dat de universiteit vaak een ivoren toren wordt genoemd. Hoe maken we het vak geschiedenis aan de universiteit relevanter en toegankelijker voor een diverse groep mensen? En hoe stappen we zelf over de muur? Met deze site hopen we een fundamenteel debat te stimuleren over de manier waarop we onderzoeksthema’s kiezen en de universiteit wordt ingericht.
Laten we de muren van onze faculteiten van binnenuit bestormen en de deuren wagenwijd open zetten. We willen historici uitnodigen met ons mee naar buiten te gaan om nieuwe bijdrages te leveren aan het publieke debat.
Volg ons ook op Twitter en Bluesky en abonneer je op de nieuwsbrief.
Huidige redactie
Suzan Abozyid, Margo Buelens-Terryn, Elisa Rodenburg, Ruben Ros en Lieke Smits.
Redactiefoto’s
