Historicus Mark Ponte doet onderzoek naar afro-Amsterdammers in de zeventiende eeuw en gebruikt daarbij vaak het werk van Rembrandt ter illustratie. Bij de schilderijen en tekeningen van de zeventiende-eeuwse meester zijn verhalen te vertellen die raken aan de geschiedenis van slavernij en kolonialisme.
De verplaatsing van één beeld in het Mauritshuis veroorzaakte een rits verwijzingen naar de Beeldenstorm, die in de zomer van 1566 honderden kerken en kloosters in puin legde. Een serieuze vergelijking tussen toen en nu biedt perspectief op de huidige beeldstrijd in Nederland, schrijft David de Boer.
Categorieën
Koloniale symbolen mogen vallen
De naamsverandering van de J.P. Coenschool in Amsterdam zou geschiedvervalsing zijn. Goed beschouwd is ze juist een teken van een verantwoorde omgang met de geschiedenis, stelt Remco Raben.
Hoe staat de geschiedschrijving in Nederland er als vakgebied voor? Om hier achter te komen spreekt Niels Mathijssen voor Over de muur dit jaar met historici van verschillende pluimage. Hoe kijken zij naar hun werk en beroepsgroep? In deze aflevering: James Kennedy, hoogleraar moderne Nederlandse geschiedenis en decaan van het University College in Utrecht.
Hoe staat de geschiedschrijving in Nederland er als vakgebied voor? Om hier achter te komen spreekt Niels Mathijssen voor Over de Muur dit jaar met historici van verschillende pluimage. Hoe kijken zij naar hun werk en beroepsgroep? In deze tweede aflevering: Radboud hoogleraar Middeleeuwse geschiedenis en arabiste Maaike van Berkel.
Het verleden wordt regelmatig geclaimd door verschillende groepen. Maar niet iedereen krijgt de kans zich gereflecteerd te zien in onze geschiedschrijving zoals deze nu wordt gepresenteerd en dat is problematisch, stelt Larissa Schulte Nordholt.
Leuk of niet, op internet is de grootste historische onzin te vinden. Maar zulke onwaarheden worden pas echt problematisch wanneer toonaangevende media ze voor waar verklaren. Zeker als het gaat om een gevoelig onderwerp als het slavernijverleden, dat inzet is van een heftig politiek debat.
In Amsterdam is Zwarte Piet vervangen door een Spaanse edelman, volgens de organisatie een neutraal figuur. De reacties op Sinterklaas zijn nieuwe helper laten zien dat de Zwarte Legende echter nog springlevend is en Spaansheid in Nederlandse ogen onlosmakelijk verbonden is gebleven met wreedheid en bloeddorst.
De geschiedenis van de VOC gaat vaak over Europese mannen die voor korte of langere tijd in Azië leefden en werkten. Maar juist door naar de Aziatische vrouwen te kijken, begrijpen we meer van dit verleden, laat Suze Zijlstra zien aan de hand van haar familiegeschiedenis.
Doordat, zoals eerder beschreven, de positie van (jonge) historici en andere geesteswetenschappers precair is, zijn zij een soort kleine ondernemers met onderzoek, onderwijs en andere activiteiten en vaardigheden in hun winkeltje. Belangrijke klanten zijn: universiteiten, NWO, andere financiers, publieke instellingen en media. Hoe bestier je zo’n winkeltje? Een N=1 studie.