De nationale herdenking van de ‘geboorte van Nederland’ in 2022 belooft een prachtig, geschakeerd initiatief te worden waarin veel plaats is voor verhalen uit alle hoeken van Nederland. Maar net als in 2018 stopt de herinnering aan de landsgrenzen, betoogt Bram Caers.
Weinig politieke begrippen staan zo in de belangstelling als ‘neoliberalisme’. Met Merijn Oudenampsen praten we over de intellectuele achtergrond van Pim Fortuyn en het rechts-conservatieve denken dat Nederland nu al twee decennia in haar greep houdt.
Heeft de klimaatcrisis een geschiedenis nodig? Andreas Malm ziet de klimaatcrisis als een uniek historisch fenomeen: ‘Elke dag neemt de invloed van Napoleon af terwijl het effect van een ton in 1815 uitgestoten CO2 alleen maar toeneemt.’ We praten met de Zweedse historicus over vintage negentiende-eeuwse CO2, historische lessen voor de klimaatbeweging en de verhoudingsgewijs grote rol van Nederland en Nederlandse bedrijven in de klimaatcrisis. ‘Het is hoog tijd voor een kritische klimaatgeschiedenis van Shell.’
De commotie rondom de film De Oost (2020) over de Indonesische onafhankelijkheid toont vooral het gebrek aan multiperspectiviteit binnen de huidige herinneringscultuur: zelfs een film die vanuit Nederlands perspectief vragen stelt bij het geweld in Indonesië is uit den boze.
De Oost vult een lacune in het collectieve Nederlandse geheugen, maar kan uiteindelijk niet ontsnappen aan de koloniale blik waarin de witte Nederlander centraal staat en de Indonesische bevolking lijdend voorwerp blijft.
Er is de laatste tijd, zowel in Nederland als daarbuiten, meer aandacht voor joods verzet in de Tweede Wereldoorlog, in het bijzonder van vrouwen. Het is belangrijk dat we die verhalen de plek geven die ze verdienen.
Van de Perzische oorlogen tot IS: het idee dat Oost en West fundamenteel van elkaar verschillen wordt al eeuwen ingezet als retorisch middel. Deze nadruk op conflict geeft echter een vertekend beeld van de historische werkelijkheid. Door het benadrukken van andere frames kunnen historici dit beeld nuanceren zonder daarbij de conflicten te bagatelliseren.
Het persoonlijke archief van klokkenluider en Indië-veteraan Joop Hueting vormt een belangwekkende historische bron, die inzicht geeft in de Indonesische Onafhankelijkheidsoorlog en de nasleep daarvan. Desondanks had het Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie (NIOD) in 2007 geen interesse om het in haar collectie op te nemen. Vanwaar deze afwijzing?
Vijf nieuwe Over de Muur redacteuren stellen zich voor aan de hand van hun favoriete historische bron. Vandaag: Lieke Smits Dit veertiende-eeuwse ivoren reliëf vormde oorspronkelijk de achterkant van een […]
Wat zeggen de partijen over het geschiedenisonderwijs?
© 2021 Over de Muur