Categorieën
Geschiedenis actueel

Over helden, schurken, en Emile Durkheim

Is een keuze voor de term ‘verzetsmens’ passend of toch eerder ongepast? Een mogelijk antwoord vinden we in het werk van Emile Durkheim, stelt Pieter Van den Heede.

Categorieën
Geschiedenis actueel

Twitter-polls: Stem van het volk of gewetenloze besluitvorming?

Het is dezer dagen maar al te aanlokkelijk om gevoelige politieke of sociale besluiten te laten afhangen van een snelle peiling op Twitter of andere sociale media. De recente besluiten van Elon Musk zijn daar een schoolvoorbeeld van – maar juist doordat hij zich beroept op een middeleeuwse wijsheid, komt ook naar voren dat we…

Categorieën
Geschiedenis actueel

Misschien heeft de dode witte man toch nog waarde

Op 1 oktober werden de resultaten van de literaire ‘Canonenquête 2022’ gepresenteerd. Nadat 20 jaar eerder een soortgelijke enquête was gehouden onder leden van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde, was deze nu breder uitgezet onder neerlandici en andere lezers. De media stortten zich op de veranderingen, of het gebrek daaraan, ten opzichte van de vorige…

Categorieën
Geschiedenis actueel Historisch bedrijf

Kunnen historici geheime diensten wel onderzoeken?

In De BVD in de politiek toont Jos van Dijk de strijd van de veiligheidsdiensten tegen communisten tijdens de Koude Oorlog. Maar in hoeverre kunnen historici bij de archieven van geheime diensten? Teun Dominicus gebruikt Van Dijks boek voor een oproep tot nieuw onderzoek. Wisten de deelnemers aan de Tweede Kamerverkiezingen in 1959 dat een…

Categorieën
Geschiedenis actueel

Hadden we Oekraïne in 2005 maar perspectief geboden – de wrange nasmaak van een interview met een uitwisselingsstudent

Premier Mark Rutte herhaalde het nog maar eens op 31 maart in reactie op de toespraak van president Zelenski voor de Tweede Kamer: er kan geen sprake zijn van versnelde toetreding van Oekraïne tot de EU. Dit deed Klaas Huijbregts terugdenken aan een uitwisseling met studenten uit Kyiv twintig jaar geleden. Toen ging het al…

Categorieën
Geschiedenis actueel

Oplichterstruc of complot? Extreemrechtse ideeën reizen rond

Het klinkt als een oplichterstruc van Mark Twains Tom Sawyer: fictieve paspoorten verkopen zodat de bezitter geen belasting meer hoeft te betalen. Met dit ‘diplomatieke paspoort’ krijgen de leden van de gemeenschap van ‘autonome mensen’ diplomatieke onschendbaarheid, daarnaast vragen ze bij de Belastingdienst hun ‘geboortetrust’ op. Tot nu toe hebben 8000 Nederlanders dit gedaan, berichtten…

Categorieën
Geschiedenis actueel

Experts in de internationale politiek: tussen hoop en afleiding

De droom van wetenschappelijke oplossingen voor politieke problemen was tijdens de corona-pandemie springlevend. Maar kan expertbestuur wel ontsnappen aan politiek? Jan Eijking gaat op zoek naar de historische wortels van technocratisch internationalisme.

Categorieën
Geschiedenis actueel

Vrouwen doen het werk, mannen krijgen de erkenning: het Matilda-effect uitgelegd

Naar aanleiding van Vrouwendag brengen Marie-Gabrielle Verbergt en Maïté de Haan vrouwen die slachtoffer zijn geweest van het Matilda-effect in herinnering. Dit zijn vrouwen wier verwezenlijkingen onterecht werden toegeschreven aan mannen. Ze roepen op tot waakzaamheid voor de manier waarop dit effect vandaag nog doorleeft.

Categorieën
Geschiedenis actueel

Wat een planeet! De impact van het rapport van de Club van Rome in Nederland

In Nederland sloeg het rapport Grenzen aan de groei van de Club van Rome in als een bom. Alleen in het eerste jaar na publicatie gingen er meer dan 250.000 over de toonbank: meer dan de helft van de wereldoplage.[1] Politici, het bedrijfsleven, kunstenaars en milieuactivisten kwamen in actie. Zo organiseerde koningin Juliana een speciale…

Categorieën
Geschiedenis actueel

‘Nog even rekenen aan de wereldondergang’ – Hoe het rapport van de Club van Rome een nieuwe manier van denken over het milieu voortbracht

Vandaag (28 februari 2022) publiceert het IPPC een alarmerend rapport over de klimaatverandering. Vijftig jaar geleden luidde een ander rapport voor het eerst de noodklok over de leefbaarheid op aarde. Hoe het rapport van de Club van Rome een nieuwe manier van denken over het milieu voortbracht.