Categorieën
Geschiedenis actueel Historisch bedrijf

Kunnen historici geheime diensten wel onderzoeken?

In De BVD in de politiek toont Jos van Dijk de strijd van de veiligheidsdiensten tegen communisten tijdens de Koude Oorlog. Maar in hoeverre kunnen historici bij de archieven van geheime diensten? Teun Dominicus gebruikt Van Dijks boek voor een oproep tot nieuw onderzoek. Wisten de deelnemers aan de Tweede Kamerverkiezingen in 1959 dat een…

Categorieën
Historisch bedrijf

De oorlog in Oekraïne als kenniscrisis: Hoe kunnen we steun en solidariteit bieden aan academische gemeenschappen in nood?

De oorlog in Oekraïne heeft naast een humanitaire catastrofe een kenniscrisis tot gevolg nu honderdduizenden wetenschappers en studenten op de vlucht zijn. Wat kunnen wij doen om bedreigde academische gemeenschappen te ondersteunen? Kijkend naar de geschiedenis pleiten Ellen Rutten en Dorine Schellens voor investeringen in internationale netwerken en infrastructuur.

Categorieën
Geschiedenis actueel

Incidenten, onderzoek en “onbewezen vermoedens”. Waarom de politiek pas zo laat actie ondernam tegen chemische bestrijdingsmiddelen

Al lang vóór het boek van Rachel Carson in 1962 bestond er een diffuus onbehagen over en wetenschappelijk onderzoek naar de schadelijke effecten van DDT en andere chemische bestrijdingsmiddelen. Hoe verliep dit debat, en waarom bleven politieke maatregelen zo lang uit? Welke lessen kunnen we hieruit trekken voor de actuele aanpak van de klimaatcrisis? Hoe…

Categorieën
Geschiedenis actueel

Rutte gebruikt wetenschap alleen als het uitkomt

Tijdens de coronacrisis lijkt de autoriteit van de expert toegenomen te zijn. Dit geldt echter niet voor alle  wetenschapsgebieden, betoogt Lieke Smits. Wanneer het om racisme gaat, weigert de premier de kennis van experts uit de sociale en geesteswetenschappen te erkennen.

Categorieën
Geschiedenis actueel

Pest en politie: De politiek van publieke gezondheid toen en nu

Publieke gezondheid en politiemacht zijn historisch altijd aan elkaar verbonden geweest. Tijdens eerdere pandemieën kwam er een sterkere controle op en stigmatisering van armere bevolkingsgroepen. Juist nu moet er daarom sprake zijn van georganiseerde kritiek, betogen Janna Coomans en Claire Weeda.

Categorieën
Historisch bedrijf

Voorspelbaar onderzoek leidt niet tot vooruitgang

In het huidige wetenschappelijke landschap is er nauwelijks ruimte voor onderzoek met een onzekere uitkomst. NWO zou moeten leren van het verhaal van de onvoorspelbare expeditie naar Nova Zembla, stelt Suze Zijlstra. Het roer moet om, voordat de wetenschap helemaal tot stilstand komt.

Categorieën
Historisch bedrijf

Waarom écht staken nodig is

Terwijl de ontevredenheid in het Nederlandse Hoger Onderwijs toeneemt, blijft de stakingsbereidheid laag. Gewoon doorwerken houdt het systeem echter in stand ten koste van collega’s, studenten en de sector als geheel. Intussen tonen collega’s aan de Britse universiteiten  aan dat staken niet alleen nodig is om het tij te keren, maar dat het ook werkt. 

Categorieën
Geschiedenis actueel

Middeleeuwse toestanden, donkere verlichting en de rol van de historicus

De middeleeuwen worden onterecht neergezet als een donkere periode, betoogt Lieke Smits. Deze omgang met de middeleeuwen is niet uniek; het gebeurt ook met andere periodes. Historici moeten kritisch zijn op hoe politici de geschiedenis gebruiken voor hun eigen gewin.

Categorieën
Geschiedenis actueel

Waarom opiniepeiler Maurice de Hond zijn beste tijd heeft gehad

In verkiezingstijd ligt controverse op de loer. Dat geldt voor politici maar zeker ook voor opiniepeiler Maurice de Hond, decennialang de lievelingspeiler van Hilversum. Met het creëren van controverse speelde De Hond in op de medialogica rond het gebruik van opiniepeilingen. Zijn carrière is een aaneenschakeling van discussies over zijn methode. Nu is er weer…

Categorieën
Historisch bedrijf

Hoe valorisatie ook een vorm van emancipatie kan zijn

Afgelopen maand werd Over de Muur vereerd met de ASH-valorisatieprijs van de afdeling geschiedenis van de Universiteit van Amsterdam. Dat was een feestje waard! Maar wat betekent een dergelijke prijs in tijden van werkdruk en prestatiedrang? Een terugblik op één jaar Over de Muur door redactielid Klaas Stutje.